Een wijs wijsje, een lieflijke limerick, een snotterend sonnet: bovenal, wat meer moois van 't Nederlands. Een project om mezelf te tonen wat dat taaltje in z'n schatkist heeft gestopt!
52 keer een warm dicht aan 't einde van de week. Wat uitleg over het thema, de dichter, hoe het gedicht nu nog steeds actueel en/of relevant is...
Een wekelijks stukje poëzie in 't prozaïsch geheel: het ritme der dagen, een vertelling in klinkend rijm dat het een en ander dicht in wat anders niet te rijmen valt. Gedichten die woorden geven aan emoties die anders niet te bevatten zijn. Bij wijze van affirmatie start ik het met dit project. Hopende om zo anderen te verleiden meer van het Nederlands te weten te komen.
U hoort het, de verwachtingen zijn groots en meeslepend. Ik hoop dat er tussen droom en daad geen wetten in de weg staan, of praktische bezwaren... Weet ik me in dat geval een god in het diepst van mijn gedachten... Wel, we mogen optimistisch starten!
Schuimende morgen
en mijn vuren lach
drinkt uit ontzaggelijke schalen
van lucht en aarde
den opalen dag
Hendrik Marsman (uit Vlam, eerste periode: 1919 - 1926)
Het eerste gedicht uit de verzamelbundel Vlam (1941). Tijdens de studie Nederlands had iedereen een stuk uit zijn bundel Tempel en kruis (1940) voorbereid en voorgedragen aan de klas. Zo ken ik het werk van Marsman: hemelhoog reikend, nu vooral vereeuwigd door middel van straatpoëzie.
Als openingsgedicht van de bundel Vlam is het helemaal niet gek gekozen. Dit gedicht gaat over levenslust en is kenmerkend voor de stroming Vitalisme: snel, krachtig, expressief. Het gedicht borrelt, het gedicht schuimt: het wil gaan! De vlam voedt zich met lucht en aarde, net als de mens (ademen en eten) en wakkert het innerlijke vuur aan. Mijn vuren lach (synesthesie) kent een overvloedige voorraad (ontzaggelijke schalen: groots) van kosmische elementen. 'Opalen dag': als een kostbaar juweel, een pas aangebroken, lonkende verruking.
Helaas heeft Hendrik Marsman maar kort groots en meeslepend kunnen leven. Van kinds af aan was zijn gezondheid kwetsbaar. Hij had regelmatig zware longontstekingen, leed aan depressies en was licht epileptisch. In 1914 deed hij toelatingsexamen voor de zeevaartschool, maar werd vanwege zijn gezondheid afgekeurd. Hij ging na een staatsexamen Rechten studeren. Toen de oorlogsdreiging toenam, besloot Marsman samen met zijn vrouw Rien vanuit Zuid-Frankrijk (hij verbleef daar voor zijn gezondheid) naar Engeland te vluchten. Hun schip, de Berenice, verging in de nacht van 20 op 21 juni 1940 in de Golf van Biskaje.
Marsman kwam om het leven, zijn vrouw behoorde tot de weinige overlevenden. Een koffer met manuscripten werd nooit teruggevonden. Rien Marsman hield zich met een regeringsopdracht de rest van haar leven bezig met het werk van haar man.
Reactie plaatsen
Reacties